Leven met hartfalen
Een verminderde pompfunctie van het hart
Kenmerkend voor hartfalen is het chronische karakter, de beperkte medische behandelingen en het grote aantal beperkingen en veranderingen dat deze ziekte met zich meebrengt. Door verschillende symptomen, zoals vermoeidheid en kortademigheid, worden patiĆ«nten beperkt in hun dagelijkse activiteiten, waaronder deelname aan het arbeidsproces en vrijetijdsbesteding. De leefregels waarmee hartfalenpatiĆ«nten te maken krijgen beperkt hen veelal in sociale contacten, maar ook thuissituaties zijn vaak aan veranderingen onderhevig. Psychische klachten of stoornissen, zoals angst en depressie, maar ook gebrek aan sociale steun kunnen de mortaliteit en de prognose negatief beĆÆnvloeden en bijdragen aan verdere achteruitgang van het lichamelijk inspanningsvermogen en verdere afname van levenskwaliteit ten gevolge hebben.
Psychische klachten //
Depressies
Een deel van de hartfalenpatiĆ«nten zegt bang te zijn voor de dood. Deze angst is gebaseerd op de gedachte een langdurige lijdensweg tegemoet te gaan. Ondanks dat de prevalentie van depressies onder hartfalenpatiĆ«nten sterk uiteenloopt, blijkt uit onderzoek dat hartfalenpatiĆ«nten klinisch significant twee- tot driemaal meer kans hebben op het ontwikkelen van een depressie ten opzichte van mensen zonder hartfalen. Voorts blijkt uit ditzelfde onderzoek dat een depressie een succesvolle behandeling van hartfalen belemmert, wat resulteert in klinische bijwerkingen, hospitalisaties en een tweemaal hogere sterftekans. Genoemde consequenties maken duidelijk dat hartfalen niet enkel zijn weerslag heeft op de fysieke mogelijkheden van de patiĆ«nt, maar ook op psychosociaal- en mentaal gebied als zeer belastend kunnen worden aangemerkt. Desondanks worden depressies bij hartfalenpatiĆ«nten nog steeds onvoldoende herkend, erkend en behandeld, terwijl er screeningsinstrumenten voorhanden zijn om diagnostiek op dit gebied te verbeteren. Middels onderzoek is het bewijs geleverd dat psychotherapeutische- en farmacologische behandeling veilig en effectief kunnen worden ingezet om āgevoelens vanā een depressie te reduceren.
Impact voor partner
Hartfalen heeft niet enkel gevolgen voor de patiƫnt, maar ook voor diens omgeving. Veelal staat de partner het meest dichtbij en heeft de ziekte veel impact op de relatie. De ziekte impliceert veranderingen en aanpassingen in de fysieke, psychologische, sociale en milieuaspecten en levenslange medicatieafhankelijkheid. De grote impact van hartfalen op de partner omvat voornamelijk angst voor de toekomst, depressie, aantasting van de partnerrelatie, seksuele problemen, sociale ontwrichting en financiƫle moeilijkheden. Partners kunnen zich beperkt voelen in hun persoonlijke vrijheid, mede doordat de ziekte veel tijd en energie van hen vergt. Karakteriserend voor hartfalen is het permanente karakter dat veroorzaakt wordt door vooral de onomkeerbare pathologische veranderingen. Onderzoek heeft aangetoond dat hartfalen hierdoor bedreigende gevolgen kan hebben voor familieleden van de patiƫnt, in het bijzonder omdat de relatiedynamiek aan noodgedwongen veranderingen wordt blootgesteld, te denken aan de rol binnen het gezin en de rol van partner en diens taken. Hoewel hartfalen tal van noodzakelijke veranderingen en uitdagingen met zich meebrengt en dit de nodige aanpassingen vraagt van zowel patiƫnt als partner, blijkt het goed mogelijk de aanpassingen te integreren in het leven. Hartfalen hoeft dus niet directe nadelige consequenties te hebben voor de relatie. Sterker nog, de relatie wordt misschien zelfs wel intenser.
Video // Psychische klachten
Welke klachten komen voor?
In deze video worden de psychische klachten besproken die kunnen samenhangen met de aandoening hartfalen.